Basquiat: The Artist and His New York Scene vertelt het verhaal van de jonge Jean-Michel Basquiat (1960-1988). Het toont zijn ontwikkeling in de vroege jaren ’80 in New York van graffitischrijver tot schilder van wereldfaam. De tentoonstelling volgt Basquiat in verschillende fases van zijn jonge leven, toont zijn omgeving alsmede de werken van New Yorkse tijdgenoten.
Meer
Basquiat: The Artist and His New York Scene vertelt het verhaal van de jonge Jean-Michel Basquiat (1960-1988). Het toont zijn ontwikkeling in de vroege jaren ’80 in New York van graffitischrijver tot schilder van wereldfaam. De tentoonstelling volgt Basquiat in verschillende fases van zijn jonge leven, toont zijn omgeving alsmede de werken van New Yorkse tijdgenoten.
Het verhaal begint rond 1977. Basquiat en zijn vriend, kunstenaar Al Diaz, bewegen zich als graffitischrijvers door de New Yorkse wijken East Village en SoHo. Hun muurteksten, ondertekend met SAMO© vallen op. Het zijn raadselachtige en geestige uitspraken over de samenleving.
In 1979 en 1980 deelt Basquiat een appartement met zijn toenmalige vriendin Alexis Adler in de East Village van New York. Zijn drang om zich uit te drukken breidt zich uit van de straat naar het interieur van hun appartement. De muren en zelfs de deuren, radiator, tv en koelkast zijn het doelwit van zijn artistieke expressie. Dit deel van de tentoonstelling omvat de presentatie Basquiat Before Basquiat: East 12th Street, 1979–1980, samengesteld door het Museum of Contemporary Art Denver.
Op initiatief van het kunstenaarscollectief COLAB (Collaborative Projects Inc.) vindt in 1980 The Times Square Show plaats in een leegstaand bordeel op Times Square, destijds een beruchte buurt in New York. Het is Basquiats eerste publieke tentoonstelling die niet alleen zijn doorbraak betekende, maar ook die van kunstenaars als Keith Haring, Kenny Scharf, Nan Goldin, Kiki Smith, Tom Otterness en vele anderen.
Na The Times Square Show legt Basquiat zich toe op het schilderen op canvas. Vanaf dat moment valt zijn werk op bij diverse galeriehouders in New York en Europa. Zo ook bij galeriehouder Hans Sonnenberg van Galerie Delta in Rotterdam. In 1982 toont Sonnenberg een vijftal schilderijen van Basquiat voor het eerst in Nederland.
De tentoonstelling Basquiat: The Artist and His New York Scene sluit af met een selectie topstukken van Basquiat.
Basquiat Before Basquiat: East 12th Street, 1979–1980
Basquiat Before Basquiat: East 12th Street, 1979–1980 toont werk dat Jean-Michel Basquiat heeft gemaakt in het jaar dat hij met zijn vriendin Alexis Adler in een klein appartement in de East Village in New York woont. Het werk uit de collectie van Adler geeft inzicht in het artistieke leven van Basquiat, voordat hij wordt erkend als een belangrijk schilder. Terwijl Basquiat en Adler samenwonen, breidt zijn werkveld als SAMO© zich uit van de straat naar het interieur van hun appartement. Via schilderijen, sculpturen, werken op papier, een notitieboekje en Adlers talrijke foto’s uit deze periode, wordt onderzocht hoe de artistieke praktijk van Basquiat gevoed is door het leven in New York.
Meer
Basquiat Before Basquiat verdiept ons begrip van deze kunstenaar in een cruciale en toch onbekende periode in zijn carrière. De tentoonstelling getuigt ook van de manier waarop de virtuositeit van de kunstenaar zich vormde en laat zien welke omwegen hij heeft gemaakt bij de ontwikkeling van zijn kenmerkende stijl. Jean-Michel Basquiat werd in 1960 in Brooklyn geboren. Hij woont en werkt in New York tot zijn dood in 1988.
De tentoonstelling wordt financieel ondersteund door de sponsors Henry en Lorie Gordon en een genereuze gift van Daniel Benel en Lena Fishman.
SAMO©
Jean-Michel Basquiat begint in 1977, op 17-jarige leeftijd, samen met zijn vriend Al Diaz, als graffitischrijver. Het idee voor SAMO© ontstaat als hij en Diaz studeren aan de City-As-School High School in Manhattan. Basquiat is een nieuwkomer in de graffiti-scene. Diaz, twee jaar ouder dan Basquiat, is dan al een graffiti-legende. Ze werken onder het pseudoniem SAMO©, uitgesproken als Same-Oh, een afkorting van Same Old Shit. Er verschijnt een golf van SAMO© tags met poëtische, sarcastische en filosofisch getinte uitspraken op de muren van East Village en SoHo.
Meer
De tags en tekstslogans worden, vanwege hun spottende humor, snel bekend op straat en in de plaatselijke kranten. De kunstwereld, SoHo en yuppies worden op lichtvoetige wijze op de hak genomen. Zonder te weten wie de makers van SAMO© zijn, fotografeert kunstenaar Henry Flynt in 1979 een groot aantal tags van het duo. In de foto’s komen de cryptische oneliners tot leven in de kleurrijke setting van gebarsten ruiten en smerige straatstenen in New York.
Begin 1980 gaan de vrienden ieder hun eigen weg, waarop Basquiat een eind aan de samenwerking maakt met een golf SAMO© IS DEAD tags.
The Times Square Show
In de zomer van 1980 toont de 20-jarige Basquiat zijn werk voor het eerst publiekelijk op The Times Square Show, een groepstentoonstelling op initiatief van kunstenaarscollectief COLAB (Collaborative Projects Inc.).
Meer
Meer dan 100 jonge kunstenaars experimenteren volop en verzetten zich met punkachtige rebellie tegen het gevestigde, artistieke milieu. De show is 24 uur per dag open en vindt plaats in een leegstaand bordeel met zes verdiepingen op Times Square. Er is een uitgebreid avondprogramma met zogenaamde Exotic Events. Ook is er een souvenirwinkel waar werken van deelnemende kunstenaars in oplagen worden verkocht.
Bijzonder en vernieuwend aan de kunst in The Times Square Show is dat grenzen tussen ‘hoge’ kunst en populaire cultuur worden geslecht. Nieuwe uitingsvormen zoals mode, video en performancekunst worden omarmd en de tot dusver ondergrondse straatkunst wordt bovengronds getoond. Ook zijn geëngageerde thema’s rondom politiek, seksualiteit en multiculturalisme expliciet aanwezig.
Meer dan 50 originele werken uit The Times Square Show worden hier getoond, van onder andere Charlie Ahearn, John Ahearn, Jean-Michel Basquiat (die toen deelnam onder de naam SAMO©), Andrea Callard, Eva DeCarlo, Jane Dickson, Stefan Eins, Coleen Fitzgibbon, Bobby G., Keith Haring, Jenny Holzer, Becky Howland, Peggy Lynn, Alan Moore, Tom Otterness, Cara Perlman, Christy Rupp, Jane Sherry, Kiki Smith en Robin Winters.
The Artist in His Studio
De bijdrage van Basquiat aan The Times Square Show beweegt zich tussen graffiti schrijven en schilderen op canvas. Vanaf dat moment legt hij zich toe op het schilderen. In 1981 worden zijn schilderijen voor het eerst getoond in de tentoonstelling New York/New Wave bij PS1, nu onderdeel van het Museum of Modern Art in New York. Zijn werk valt meteen op bij vooraanstaande galeriehouders en zijn internationale carrière vangt aan. Vanaf dat moment gaat het razendsnel met diverse solotentoonstellingen in 1982 in de Verenigde Staten en in Europa.
Meer
In het voorjaar van 1982 reist Marion Busch, oprichtster van de galerie Rotterdam Art Space (1983-2001), op eigen initiatief naar New York. Haar avontuurlijke onderneming resulteert in een ontmoeting met Basquiat in zijn studio. Ze interviewt hem en terwijl hij een taperecorder bij zijn oor houdt, schiet ze een reeks zwart/wit portretten. Haar interview en foto’s worden in januari 1983 gepubliceerd in het tijdschrift Museumjournaal.
In 1982 belanden ook Basquiats schilderijen in Nederland. Galeriehouder Hans Sonnenberg (1928-2017) van Galerie Delta in Rotterdam presenteert in december van dat jaar één van de eerste solotentoonstellingen van Basquiat in Europa.
Canvassen
Tussen 1980 en zijn vroegtijdige dood in 1988 creëert Jean-Michel Basquiat een uitgebreid oeuvre van ca. duizend schilderijen en tweeduizend tekeningen. Hij vergaart wereldfaam met zijn rauwe schilderijen; kleurrijk en geschilderd met een grote mate van vrijheid. De canvassen kenmerken zich door een energieke signatuur en gaan over confronterende kwesties als uitbuiting, racisme en onderdrukking.
Meer
Hoewel Basquiat vanaf The Times Square Show afstand neemt van graffiti en het straatleven, blijven de poëtische teksten, woorden en letters – inclusief het copyright symbool – een prominente rol spelen in zijn werk. De teksten, gelaagdheid en collagetechniek verwijzen tevens volop naar elementen uit de populaire cultuur, reclame, kunstgeschiedenis en stripboeken.
Zijn werk is een uitdaging van de blanke dominantie in de kunstwereld. Ook schildert hij veel maskerachtige (zelf)portretten. In zijn werk figureren zwarte, op zichzelf staande heroïsche figuren, atleten, krijgers, politiemannen, musici en goden en godinnen, empowered met een kroon.
Film – Boom for Real: The Late Teenage Years of Jean-Michel Basquiat (2018) – Duur: 78 minuten
Boom for Real: The Late Teenage Years of Jean-Michel Basquiat (2018) gaat over de vroege jaren van Basquiat in New York. De documentaire schetst een levendig beeld van de ruige en bruisende Lower East Side in Manhattan in de jaren zeventig, die bepalend was voor de jonge en enigmatische kunstenaar. Aan de hand van uniek archiefmateriaal en interviews met diverse tijdgenoten die hem hebben gekend, creëert regisseur Sara Driver een portret van zijn avontuurlijke beginjaren en de artistieke scene waarin hij zich bewoog.
Zowel in de expositieruimte als op de 2e etage van het SCHUNCK Glaspaleis wordt deze 78 minuten durende documentaire doorlopend getoond. Zo stellen we u graag in de gelegenheid om voorafgaand aan uw bezoek, of op een later tijdstip na uw bezoek de documentaire in alle rust nog te kunnen bekijken.
Meer
Driver, bevriend met Alexis Adler, was actief onderdeel van de scene. De collectie van Adler was de aanleiding om een bijzondere periode in New York te vereeuwigen. Dit bracht Driver na lange tijd terug achter de camera om deze documentaire te maken.
In de periode van 1978 tot 1981 was Driver filmstudent aan de New York University. Hier ontmoette ze haar levens- en samenwerkingspartner Jim Jarmusch, bekend filmregisseur. Ze kenden Basquiat en bezochten regelmatig de legendarische Mudd Club, waar hij en beroemdheden zoals Andy Warhol, David Bowie, Madonna, David Byrne, Debbie Harry, Allan Ginsberg en Grace Jones te vinden waren.
Met: Luc Sante, Lee Quiñones, James Nares, Jim Jarmusch, Patricia Field, Fab 5 Freddy, Sur Rodney, Alexis Adler, Al Diaz, Diego Cortez, Michael Holman, Jennifer Jazz, Glenn O’Brien, Coleen Fitzgibbon, Carlo McCormick, Bud Kliment, Felice Rosser, Mary-Ann Monforton
